Asya Hunları’nın, Kök Türkler’in ve Uygurların coğrafi, siyasal, ekonomik ve kültürel özelliklerini karşılaştırınız.
Asya Hunları’nın, Kök Türkler’in ve Uygurların coğrafi, siyasal, ekonomik ve kültürel özelliklerini karşılaştırınız. Bu devletler arasındaki benzerlikleri ve farklılıkları defterinize yazınız.
Cevap:
Asya Hunları;
- Asya Hun devleti tarihte bilinen ilk Türk devletidir. Devletin kurucusu ve ilk hükümdarı Teoman’dır.
- Siyasal olarak ikili teşkilata göre idare edilirdi. Çin ile sürekli bir mücadele içindedirler. Çinlilere karşı seferler yaptılar, Çinliler de bu seferleri durdurmak için Çin Seddi’ni yapmak zorunda kalmışlardır.
- Teoman’ın oğlu Meta Han döneminde; diğer Türk devletlerine de örnek olacak ‘onluk sistem’ e dayalı ilk düzenli Türk ordusu kuruldu.
- Hunlar Orta Asya bozkırında göçebe bir yaşam sürüyorlardı. Ekonomi İpek Yolu üzerindeki ticarete ve hayvancılığa dayanıyordu.
Köktürkler;
- Kök Türkler ya da Göktürkler Tarihte ‘Türk’ adını ilk kez devlet adı olarak kullanan devlettir.
- Göktürkler, Hunlardan sonra Türk boylarını ikinci kez bir bayrak altına toplayan ikinci Türk devletidir.
- Kültürel olarak gelişmişlerdi. Göktürkler kendilerine ait Göktürk alfabesini kullanmışlardır. Göktürk alfabesi ilk Türk alfabesidir.
- Göktürklerin Destanları; Göktürklerin destanları Ergenekon ve Bozkurt Destanlarıdır.
- Siyasal olarak ikili teşkilat hakimdi.
Uygurlar;
- 18 harften oluşan Uygur Alfabesini kullandılar.
- Türeyiş ve Göç destanları Uygurlara aittir.
- Yerleşik hayata geçen ilk Türk Devleti’dir. Yerleşik hayata geçtikleri için, Mimaride ileri gitmişler ve birçok kalıcı eser bırakmışlardır.
- Uygurlar saraylar, tapınaklar, şehirlerinin etrafına surlar yapmışlardır.
- Pazarlarda para kullanılarak ticaret yapılırdı.