Kazanç elde etmek için yapılan her türlü mal ve hizmetin alım satımına ticaret adı verilir. Ticaret bir ülkenin kendi sınırları içinde yapılıyorsa iç ticaret, ülkeler arasında dış pazara yönelik yapılıyorsa dış ticaret olarak adlandırılır.
Tarih boyunca insanlar ürettikleri ihtiyaç fazlası mal ve hizmeti, ihtiyacı olan insanlara satmışlardır. Önceleri takas usulü ile yapılan alışverişler paranın icadından sonra çok daha kolaylaşmıştır.
Ülkeler ürettikleri malların ya da ham maddelerin fazlasını diğer ülkelere satar.
Dış ticarette; bir ülkenin başka ülkelere mal ve hizmet satması ihracat (dış satım), başka ülkelerden mal ve hizmet alması ise ithalat (dış alım) olarak adlandırılır.
Ülkelerin ihracatının ithalatından fazla olması “dış ticaret fazlalığı”, İthalatının ihracatından fazla olması ise “dış ticaret açığı” durumunu ortaya çıkarır.
Bir ülkenin ihracatı ve ithalatı üzerinden alınan vergiye gümrük vergisi denir. Devlet gümrük vergisinin alınmasından sorumludur ve bazı kuruluşları aracılığıyla bu işi yapar. Ülkelerin giriş ve çıkışlarında gümrük kapısı olarak adlandırılan vergi denetiminin yapıldığı yerler vardır.
GÜMRÜK KAPILARIMIZ
| Ülke | Başkenti | Gümrük Kapısı |
| Suriye | Şam | Nusaybin, Cilvegözü, Ceylanpınar |
| İrak | Bağdat | Habur |
| İran | Tahran | Gürbulak, Esendere |
| Gürcistan | Tiflis | Sarp |
| Ermenistan | Erivan | Akyaka |
| Nahcivan | Özerk Bölge | Dilucu |
| Yunanistan | Atina | İpsala |
| Bulgaristan | Sofya | Kapıkule |
| Türkiye’nin sınır komşuları | ||
Dış ticareti geliştirmek için ülkeler arasında belirlenen bazı merkezlerde gümrük vergisi ödemeden mal alımı ve satımı yapılan serbest ticaret bölgeleri oluşturulmaktadır.
