Demokrasinin Temel İlkeleri ve Tanımları
Milli egemenlik nedir?
Milli egemenlik ülke yönetiminde egemenliğin halka ait olması demektir. Milli egemenlik ilkesinin hakim olduğu ülkelerde halk kendini yönetecek kişileri kendi belirler. Bu ülkeler demokrasi ile yönetilen ülkelerdir. Demokrasi ile yönetilen ülkelerde yöneticiler özgür ve adaletli seçimlerle belirlenir. Demokrasilerde vatandaşların her alanda aktif olmasına imkan sağlanır. Demokrasilerde tüm vatandaşların hak ve özgürlükleri anayasa ve yasalarla korunur. Demokrasilerde tüm vatandaşların kanun önünde eşitliği söz konusudur. “Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir” sözü 1921, 1924, 1961 ve 1982 anayasalarının hepsinde yer almaktadır.
Özgürlük nedir?
Özgürlük insanın kimseye zarar vermeden dilediğini yapabilmesidir. Özgürlükler sınırlıdır. Bir kişinin özgürlüğünün başladığı yerde başka birilerinin özgürlüğü sona erer. Hak ve özgürlükler insanların haysiyetli bir şekilde yaşaması için elzemdir. Bu yüzden demokratik ülkelerde hak ve özgürlükler anaysa ve yasalarla güvence altına alınmıştır. Hak ve özgürlüklerimiz ancak kanunun belirttiği durumlarda sınırlandırılabilir. Aksi halde hiçbir güç temel ha ve özgürlüklerimizi engelleyemez.
Eşitlik nedir?
Eşitlik hak, özgürlük ve sorumluluklar açısında eşit olmayı ifade eder. Demokratik toplumlarda tüm yurttaşlar hak ve sorumluluklar açısından eşittir. Devlet ve vatandaşların hak ve sorumlulukları anayasa ve yasalarla belirlenmiştir. Ayrıca hukuk üstünlüğü geçerlidir. Herkes kanun önünde eşittir. Hiçbir kişi, grup, aile ya da zümreye ayrıcalık tanınmaz.
Çoğulculuk nedir?
Çoğulculuk toplumun her kesiminin kendini ifade edebilmesi ve temsil edilmesidir. Toplumda birbirinden farklı görüşlere sahip birçok topluluk vardır. Bu topluluklar hak ve özgürlükler açısından eşittirler. Her topluluk ya da grup kendini ifade etmek ister. Bu siyasi partilerle olabileceği gibi, vakıflar, dernekler, sendikalar gibi sivil toplum kuruluşları aracılığıyla da olabilir. Çoğulculuk toplumun büyük kesiminin mecliste de temsil edilmesini gerektirir.
İnsan haklarına saygı nedir?
Demokratik yönetimlerde insan haklarına saygı çok önemlidir. Demokrasi ile yönetilen devletlerde insan hak ve özgürlükleri anaysa ve yasalarla güvence altına alınmıştır. İnsan haklarının benimsenmesi, korunması ve kullanılmasına insan haklarına saygı denir. İnsan hakları inşaların onurlu bir şekilde yaşamaları için son derece gerekli olan önemli haklardır.
Katılımcılık nedir?
Demokrasi ile yönetilen devletlerde vatandaşlar ülke yönetimine çeşitli yollarla katılırlar. Yöneticileri sivil toplum kuruluşlarının faaliyetleriyle etkileyebilirler. Onların karar alma süreçlerine etki edebilirler. Demokrasilerin vazgeçilmez özelliklerinden olan katılımcılık vatandaşların kendilerini daha çok ifade edebilmesi esasına dayanır. Vatandaşlar sadece seçimlerde değil seçim sonrasında da aktif olmak ister. İşte yurttaşların ülke yönetimine her türlü yolla katılmalarına katılımcılık denir.
