DOĞU CEPHESİ
İLK ZAFERİMİZ DOĞU CEPHESİ KONU ÖZETİ
Doğu Cephesi hakkında bilgi
Doğu Cephesinde Ermenilerle savaşıldı.
Ermenilerle Kazım Karabekir’in emrindeki 15.Kolordu savaştı.
Savaşı Ermeniler kaybetti ve Gümrü Antlaşması imzalandı.
Emeni Sorunu ilk kez 1878 Berlin Antlaşması ile uluslararası bir belgede yer almıştı. Rusya Doğu Anadolu’da bir Ermeni Devleti kurdurarak oradan sıcak denizlere inmeyi planlıyordu. Bu sebeple Ermenileri kışkırtıyorlardı.
- Dünya Savaşı sırasında ayaklanarak Ruslarla birlik olan Ermeniler Tehcir Kanunu ile Suriye ve Irak’ın kuzeyine göç ettirildi.
Osmanlı Devleti Kafkasya Cephesinde yenilince Ruslarla birlikte Ermeniler, Doğu Anadolu’nun büyük bir kısmını işgal ettiler.
Mondros Ateşkes Antlaşması’nda yer alan “Doğu Anadolu’daki altı ilde bir karışıklık çıkarsa İtilaf Devletleri bu toprakları da işgal edebilecektir.” Maddesini Ermeni işgallerine ortam hazırladı. Mondros’tan sonra Ermeniler işgallerini arttırdılar.
15.Kolordu Komutanı Kazım Karabekir TBMM’nin emri ile Ermenilerin işgal ettiği yerleri kurtararak Ermenileri Anadolu’dan çıkardı.
Savaşı kaybeden Ermenilerle 03 Aralık 1920’de Gümrü Antlaşması imzalandı.
Bu antlaşma TBMM’nin ilk siyası başarısıdır.
Antlaşmaya göre;
Ermeniler Doğu Anadolu’dan toprak talebinden vazgeçtiler.
TBMM’yi tanıyan ilk devlet Ermenistan olmuştur.
Ayrıca Misak-ı Milli’yi ilk tanıyan ve Sevr’i ilk reddeden devlet Ermenistan’ dır.
Gümrü antlaşmasının Önemi;
- Gümrü Antlaşması, TBMM’nin uluslararası alanda imzalamış olduğu ilk antlaşma ve siyasi ilk başarısıdır.
- Bu antlaşma ile TBMM’nin yurt içinde ve yurt dışında saygınlığı artmıştır.
- Ermeniler Sevr Barış Antlaşması’nın geçersiz olduğunu kabul etmişlerdir.
- Doğu Cephesi kapanmış ve buradaki askeri birliklerin bir kısmı Batı Cephesi’ne kaydırılmıştır.