Harita ve Ölçekler Konu Anlatımı
Bu yazımızda Harita Ölçekleri hesaplama, Ölçek çeşitleri, Harita Ölçek gerçek alan hesaplamaları bulunmaktadır.
Harita Nedir?: Yeryüzünün tamamının ya da bir bölümünün kuşbakışı görünümünün belirli oranda küçültülerek bir düzleme çizilmiş haline harita denir.
Yapılan bir çizimin harita olabilmesi için gerekli olan şartlar;
1- Kuşbakışı olarak çizilmesi
2- Bir ölçeğe göre küçültülmesi
3- Bir düzleme aktarılması gerekir
Ölçek Nedir?: Haritalardaki küçültme oranına ölçek denir. Bir haritanın ne kadar küçültüldüğünü gösterir.
2 çeşit ölçek vardır: Kesir Ölçek ve Çizgi Ölçek
Kesir Ölçek Nedir?: Payı 1 olan, kesirli sayılarla gösterilen ölçektir. Örnek : 1/100.000, 1:200.000
şeklinde gösterilir. Kesir ölçekler daima cm ile gösterilir.
Paydadaki sayı yeryüzü şeklinin kaç kat küçültüldüğünü gösterir. Örneğin : 1/10 000 : Yani haritadaki 1 cm’lik bir uzunluk gerçekte 10 000 cm’dir.
Kesir ölçeklerde, paydadaki rakam büyüdükçe ölçek küçülür, görülen alan genişler ve haritaların ayrıntıları azalır.
Paydadaki rakam küçüldükçe ölçek büyür, görülen alan daralır ve haritaların ayrıntıları artar.
Çizgi Ölçek Nedir?: Aşağıdaki şekilde ifade edilen ölçeklerdir.
Haritaları incelersek;
* 1 Nolu haritanın ölçeği en büyüktür. Çünkü ölçeğinin paydası diğer ölçeklerin paydalarına göre daha küçüktür.
* 1 nolu haritanın kağıt üzerinde kapladığı alan daha büyüktür. Çünkü ölçeği daha büyüktür.
* 3 Nolu haritanın ölçeği en küçük ölçektir. Çünkü payda değeri en büyük olanıdır.
* 3 nolu haritanın kağıt üzerinde kapladığı alan daha küçüktür. Çünkü ölçeği en küçük ölçektir.
HARİTA – ÖLÇEK İLİŞKİSİ
BAYKAL YÖNTEM
HARİTA ÖLÇEK HESAPLAMALARI
Harita uzunluğu, gerçek uzunluk ve ölçek bulunurken kullanabileceğiniz pratik formüller:
Harita problemlerinde cm’yi km’ye çevirirken 5 sıfır (00000) silinir. Km’yi cm’ye çevirirken de 5 sıfır/(00000) eklenir.
Çizgi Ölçek Kesir Ölçeğe Nasıl Çevrilir:
